Paslanmaz çelik, içeriğinde en az %10,5 oranında krom barındıran demir-karbon alaşımlarına verilen isimdir. Krom, çeliği paslanmaya karşı korur. Krom sayesinde çelik; korozyona uğrama, lekelenme gibi durumlar yaşamaz. Böylelikle, paslanma durumu meydana gelmez. İşte, paslanmaz çelik anlam olarak budur. Yapısı gereği yüksek dayanıklılık sunan paslanmaz nesneler, kullanıldığı her alanda uzun yıllar koruma sağlar. Hem işlevselliği, hem de uzun vadede sunduğu fiyat avantajları, paslanmaz nesneleri modern dünyada vazgeçilmez bir unsur haline getirmiştir. Savunma sanayisinden gıda sektörüne, kimyadan tıbba her alanla kendine yer bulan paslanmaz malzemeler, tüm dünya için sanayinin vazgeçilmezi halini almıştır.
Peki, hayatımızın her yerinde yer alan paslanmaz çelikler ne kadar önemli? Paslanmaz nesnelerin hayatımızdaki önemi nedir? Birlikte inceleyelim.
PASLANMAZ NESNELER NERELERDE KULLANILIR?
Paslanmaz çelik, oldukça yönlü bir malzemedir. Günlük hayatta, farkında olarak veya olmayarak birçok paslanmaz çelik malzemeyle karşılaşırız. Bunlardan en basiti, çatal ve bıçaklardır. Uzun süreler boyunca gönül rahatlığıyla kullandığımız çatal ve bıçaklar, paslanmaz çelikten elde edilir. Peki, paslanmaz çelik mutfakta yalnızca çatal ve bıçaklarda mı var? Elbette hayır. Kahve makinesinin içinde, buzdolabının içinde, doğal gaz borularında, dolap kulplarında… Görebildiğiniz veya göremediğiniz, bildiğiniz veya bilmediğiniz çok farklı alanlarda paslanmaz çelikten yararlanılır. Artık hayatın vazgeçilmezi olan elektrikte de bir parçasıyla paslanmaz çeliklerin dokunuşu bulunur. Ayrıca, radyasyon tutumunda da düşük bir kobalt içeriği ile belirlenen oldukça büyük miktarlarda paslanmazlar kullanılır. Buhar ve gaz türbinlerinde de korozyon direncinin ve ısıya dayanımının yüksek olması nedeniyle paslanmazlar kullanılır. Paslanmaz nesnelerin, gıda sektöründe de oldukça büyük bir yeri vardır. Gıda sanayisinde, temas ettiği ürünlere asla tat vermemesi nedeniyle de çok sık tercih edilen paslanmaz nesneler; üretimin her aşamasında kendine yer edinmiştir.
Mimari yapılar ve inşaatlar da, paslanmaz nesnelerin oldukça sık tercih edildiği alanlardan bir tanesidir. Bina kaplama, çatı kaplama ve cepheler için paslanmaz çelikler sık sık kullanılır. Bu, binanın dış yapısıyla ilintilidir. Paslanmaz nesneler, binaların görünmeyen kısımlarında da yer edinmiştir. Bina içerisindeki tüm ısıtma, elektrik, gaz vb. gibi sistemlerde, paslanmaz çelik nesneler etkin rol oynarlar. Tıbbi uygulamalarda da paslanmaz nesnelere yer verilir. Uzun ömürlü ve yüksek dayanımlı olmaları sayesinde, genellikle implantlar ve yapay kalçalar için sık sık tercih edilir. Hijyenik ve kolay temizlenebilen bir malzeme olması nedeniyle, ortopedik yataklarda, dolaplarda ve muayene makinelerinde de yıllardır tercih edilir. İlaç sanayisinde ise hunilerde, boru kremlerinde ve solüsyonlarında tercih edilen bir maddedir. Otomotiv sektöründe ise genellikle egzoz sistemlerinde sıkça tercih edilir.